پایداری عملکرد و اجزای عملکرد دانه و روغن کلزا (.Brassica napus L) تحت تاثیر خشکی ابتدا و انتهای فصل

چکیده آزمایش با هدف بررسی اثرات خشکی بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد  ژنوتیپ‌های کلزا در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی به‌صورت فاکتوریل بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 90-89  و 92-91 اجرا گردید. فاکتور‌های آزمایش شامل آبیاری در سه سطح بدون تنش، تنش کمبود آب در مراحل روزت و پرشدن دانه (آبیاری به‌هنگام تخلیه30 تا 35 درصد و 70 تا 75 درصد آب قابل استفاده خاک به‌ترتیب برای تیمار‌های بدون تنش و تنش خشکی) و ژنوتیپ شامل کرج1، کرج 3، اپرا، اکاپی، لیکورد و مودنا بودند. نتایج نشان دادند اثر خشکی روی قطر طوقه و وزن خشک بوته هنگام کاهش میانگین دمای روزانه به کمتر از صفر گیاهی کلزا( 5 درجه‌سانتی‌گراد)، ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و روغن معنی‌دار بود. خشکی در مرحله روزت باعث کاهش معنی‌دار قطر طوقه و وزن خشک بوته گردید. وجود همبستگی مثبت و معنی‌دار بین ارتفاع بوته با تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه و روغن نشان دهنده اهمیت نقش ارتفاع بوته در پشتیبانی عملکرد دانه و روغن بود. خشکی در مرحله پرشدن دانه‌ها با کاهش تعداد خورجین در بوته و وزن هزار دانه، باعث کاهش معنی‌دار عملکرد دانه و روغن گردید. بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه هم در شرایط وقوع خشکی در مراحل روزت و پرشدن دانه و هم بدون تنش، اکاپی و لیکورد بیشترین عملکرد دانه و روغن را تولید کردند.